MELTEM GÜNAY/İSTANBUL- Hafıza ve düşünmedeki zayıflamayı yüzde 30 yavaşlatan ilacın erken dönemde kullanılması öneriliyor. Orta ve ileri Alzheimer hastalarında ilacın yarardan çok zarar vereceğini söyleyen uzmanlar, 26 bin 500 dolara satılan ilaçla ilgili vatandaşları uyardı. Dünya Sağlık Örgütü, dünya genelinde 55 milyondan fazla Alzheimer hastası var. Bu sayının 2030’da 78, 2050’de ise 139 milyona çıkacağı öngörülüyor. Türkiye’de 700 bine yakın Alzheimer hastası olduğu belirtiliyor.
Yanlış kullanım uyarısı
Türk Nöroloji Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Demet Babalık, ilacın Alzheimer’a neden olduğu düşünülen kötü proteinlerden birinin ortamdan kaldırılmasını sağladığını söyledi. İlacın erken dönem hastalarında kullanıldığını belirten Babalık, “İlaç erken dönemde kullanılırsa yüzde 30’a yakın bir iyileşme ya da hastalıkta gerileme sağladığını düşünüyoruz” dedi. Bu tür haberler çıktığında hasta ve hasta yakınlarının çok umutlandığını vurgulayan Prof. Babalık, ilacın erken dönem hastalık teşhisinde etkili olduğu uyarısını yineleyerek, şunları dedi: “Erken dönem hastanın ilk bulgularının başladığı ve bunun bazı testlerle ispatlandığı dönem. Bu ilacı orta ve ileri Alzheimer hastalarına uygulamaya kalkarsanız yarardan çok zarar getirir. Kendinizde ya da yakınınızda olağanın dışında bir değişiklik algıladığınızda erken dönem testleri yaptırmak çok önemli. İlaç çok maliyetli, umut tacirleri de olacaktır. Devletin, sivil toplum örgütlerinin, hekimlerin doğru bilgilendirmeyi yapmaları gerekiyor.”
Yavaşlatan bir ilaç
FDA’nın onay verdiği ilacın daha önce onay verilen “Aducanumab” gibi erken dönemde kullanılan ilaç olduğunu belirten Türkiye Alzheimer Derneği Başkanı Prof. Dr. Başar Bilgiç de ilacın hastalığın gidişatını yüzde 30’a varan oranda yavaşlattığını anlattı. “Hafif unutkanlığın, hafif bunama başlamış ama hastanın otonomisini koruduğu dönemde ilaç verildiğinde etkili sonuçlar görüldü” diyen Bilgiç, “Bunun ilerisine geçen hastalarda etkili olmadığını biliyoruz. Mucize bir ilaç mı? Hayır. Ama ilk defa hastalığı yavaşlatan bir ilaca kavuşmuş durumdayız” dedi. İlacın Türkiye’ye getirmek için ilaç şirketlerinin Sağlık Bakanlığı’na doğrudan başvurabileceklerini aktaran Bilgiç, şu bilgileri verdi:
“İlaç, Sağlık Bakanlık onay verirse Türkiye’de kullanılır hale gelebilir. Geri ödeme konusu ayrı bir prosedür. 26 bin 500 dolarlık pahalı bir ilaç. Türkiye’de 700 bin Alzheimer hastası var ve bunların 3’te 1’inin erken evrede olduğunu düşünürsek çok yüksek rakamlardan söz etmek gerekir. Bunu dünyada hiçbir sağlık sistemi kaldıramaz. İkinci yol firma Türkiye’ye hiç girmeyebilir ama Türkiye’deki hastalar bunun bedelini kendi ödeyerek bakanlık aracılığıyla getirebilirler. Ama rakamlar maalesef ki çok yüksek.”